Historia Teatru Patermana nie sięga, aż tak odległych czasów, bowiem Teatr powstał w 2006 roku, a jego pierwsze prezentacje związane były ze sceną Stowarzyszenia TRS w Zespole Pałacowo-Parkowym w Młoszowej oraz Piwnicą pod Baranami w Krakowie.
Pierwszą premierą Teatru był spektakl teatralno-muzyczny pod tytułem
„Z Warszawy do Nowego Jorku” i związany był z 50-tą rocznicą śmierci wielkiego polskiego poety Jana Lechonia.
Spektakl powstał w oparciu o poezję oraz zapiski z „Dzienników” Jana Lechonia, który przez swoją wędrówkę z Warszawy poprzez Paryż, Rio de Janeiro, ostatecznie dotarł do Nowego Jorku, gdzie po wielu latach pracy twórczej i zmagań natury osobistej, a także pogłębiającej się choroby w postaci depresji, 8 czerwca 1956 roku samobójczym skokiem z 10-tego piętra Hotelu Hudson zakończył swe cierpienia.
To spektakl o Lechoniu, o jego życiu, pracy twórczej, o jego wzlotach i upadkach, o jego marzeniach, o jego miłościach i klęskach, o jego poszukiwaniach ludzi i świata.
Inspiracją do napisania scenariusza, był mój pobyt w Nowym Jorku w latach 90-tych, gdzie po raz pierwszy w szerszym zakresie zainteresowałem się twórczością Lechonia. Czytanie poezji z perspektywy 10-ciu tysięcy kilometrów dzielących Polskę i Amerykę, nabrało kompletnie innego znaczenia. Jego życie i poezja utwierdziły mnie w przekonaniu, jak wielkim był poetą i patriotą, jak bardzo kochał Polskę, dręczony nostalgią za Rodziną i Ojczyzną, a ponadto cierpiał i nigdy nie pogodził się z kolejną utratą niepodległości.
Cierpiał także z powodu swoich nie spełnionych marzeń i miłości, żył świadomością swojej maniakalnej depresji i Erynie jak pisał, ścigały go przez całe życie, i wiedział, że kiedyś go dopadną. Jego ostatni zapisek z „Dzienników" „Można zawsze znaleźć w swej inteligencji, woli, sercu coś, co pomoże nam w walce z życiem, z ludźmi. Ale na walkę z sobą - pozostaje tylko modlitwa”.
Nowy Jork, to tygiel narodów i kultur, gdzie mieszka prawie 20-ml ludzi z całego świata,żyjących obok siebie. To miasto marzeń, przepychu i bogactwa, ale także miasto biedy i rozczarowań. Jedno jest pewne ,jest takie powiedzenie „Jeżeli byłeś
w tym mieście, zawsze będziesz chciał tam wrócić”.
W tym magicznym mieście poznałem późniejszego autora muzyki do spektaklu o Lechoniu,a był nim Leszek Cesarczyk. Na którymś ze spotkań, gdzie czytałem teksty Lechonia był również Leszek, który pożyczył ode mnie ów tomik wierszy, i nic nie mówiąc, zniknął na dwa tygodnie. Kiedy w sposób magiczny powrócił,miał napisaną muzykę do 14-stu tytułów, był zaczarowany Lechoniem jak ja. Tak narodziła się pierwsza wersja spektaklu o Lechoniu, prezentowana w Nowym Jorku, zrealizowana w „Polish-American Federation for the Arts” w 1995 r, w której wystąpili : Anita Balejko, Krystyna Sienkiewicz, Krzysztof Szymkowiak, Zbigniew Paterak. Ruch sceniczny-Andrzej Walczak, gitara-Leszek Cesarczyk, Reżyseria-Zbigniew Paterak.
Wersja druga prezentowana przez Teatr Patermana, była poszerzona o fragmenty z „Dzienników” a także kilka dodatkowych tekstów poetyckich , miała inny charakter inscenizacyjny i reżyserski ,a także inną oprawę muzyczną, opartą o muzyków grających na co dzień w Piwnicy pod Baranami w Krakowie, a mowa o pianiście Pawle Pierzchale, a także Michale Chytrzyńskim - skrzypce.
Na scenie wystąpili: Marcelina Romańska, Zbigniew Paterak, Michał Chytrzyński, Paweł Pierzchała, Scenariusz i Reżyseria Zbigniew Paterak
Historia dwóch kolejnych przedstawień: „Czas dziwi nas,coraz bardziej” oraz „W ludzkim akwarium jeszcze żyję, jeszcze trwam”, które powstały w latach 2006-2007, związana jest z osobą autora tekstów. J.B. Antoniusa.
Te dwa spektakle nie powstały by nigdy, gdyby nie przypadek, a jak wiemy w „Sztuce” to często klucz do znacznej części „artystycznych uniesień”.
Przypadek zrządził, iż spotkałem tego twórcę w zupełnie innym charakterze, niż artystyczny .Po jakimś czasie,kiedy dowiedział się o Teatrze Patermana, wspomniał skromnie -że sam pisze,ale do szuflady. Więc na co było czekać,trzeba było tą szufladę otworzyć .
Przypadek ten, był również dobrym duchem dla kompozytora Pawła Pierzchały, który skomponował muzykę do obu przedstawień.
Były to spektakle, o „Losie Człowieka” i jego relacji, ze Światem, Bogiem, Bliźnim. O miłości, o tych małych i tych dużych, o szczęśliwych i tych zagubionych, o tych co poszukują i tych co znaleźli, o tym co niesie czas, i o tym co niesie wielka otchłań ludzkiego życia.
W obu przedstawieniach wystąpili: Marcelina Romańska, ks. Bogdan Mosór, Jacek Bańkowski, Zbigniew Paterak. Muzyka oraz piano -Paweł Pierzchała, skrzypce-Michał Chytrzyński, Scenariusz i Reżyseria- Zbigniew Paterak.
W roku 2008 odbyła się premiera wielkiego dzieła Adama Mickiewicza, „Pan Tadeusz”. Ten spektakl, to forma poetycko-muzyczna.
12 Ksiąg „Pana Tadeusza'', jest kompozycją ciekawą, z zaskakującą oprawą muzyczną, a zaśpiewanie nie których partii tekstu Adama Mickiewicza, stwarza nową interesującą formę interpretacyjną, a także nadaje właściwy koloryt Epopei Narodowej Mickiewicza.
Występują: Urszula Makosz, Zbigniew Paterak, Michał Chytrzyński, Paweł Pierzchała.
Muzyka oraz piano-Paweł Pierzchała, skrzypce-Michał Chytrzyński, Scenariusz i Reżyseria Zbigniew Paterak.
W latach 2009-2011 Teatr nie zanotował szczególnych uniesień artystycznych w postaci nowych premier. Grywaliśmy dotychczasowy repertuar, dokonując czasami małych przeróbek i kompilacji, i tak powstał spektakl „Próby”. Historia kilku prób teatralnych,w formie collage teatralnego, który posiadał to co w takim wymiarze nie posiadały inne, a mianowicie – improwizację sceniczną ,jak to na próbach bywa, wesoło było absolutnie. Próbowali: Urszula Makosz, Ewa Breguła,Paweł Pierzchała, Michał Chytrzyński, Zbigniew Paterak
I tak dochodzimy do roku 2012, gdzie rozpoczęły się poszukiwania, nowych pomysłów i teksów, na kolejne przedstawienie, które doprowadziły mnie do „kultowego” tekstu autorstwa Yasminy Rezy pod tytułem „Sztuka”,którą po wielu miesiącach przygotowań, nie tylko artystycznych, zamierzamy jesienią 2013 r. Państwu zaprezentować .
Nadmienić należy, że jesienią 2012 roku, do Zespołu dołączyli, Julian Mere oraz Konrad Marszałek, obaj zawodowo związani z Teatrem Rampa w Warszawie.
Wiosną 2013 roku Teatr Patermana został zarejestrowany w Sądzie Rejonowym w Krakowie i działa w ramach Stowarzyszenia „Teatralno-Filmowe Studio”. Teatr nie posiada swojej sceny i wszystkie spektakle, prezentuje gościnnie.
ZAPRASZAM WSZYSTKICH SERDECZNIE NA SPEKTAKLE TEATRU PATERMANA
ZBIGNIEW PATERAK